Ve WhatsApp ağzındaki baklayı çıkarttı: 2 milyardan fazla kullanıcısına uygulamayı kullanmaya devam edebilmek için, kişisel verilerini Facebook ile paylaşmak zorunda olduklarını söyledi!

Kullanıcıların bir kısmı, bunun tekinsiz ve tehlikeli olduğunun farkında, bir kısmının ise kafası daha karışık; zaten önceden de verilerin toplanıyor olduğuna dayanan bir kayıtsızlık içindeler.

Çoğumuz panikledik ve öfkeliyiz. Çünkü, alışık olduğumuz, yıllardır kullandığımız iletişim platformunu değiştirmek zorunda olmak hepimizi ürkütüyor.

Oysa durum, ne küçümsenip kulak ardı edecek kadar olağan , ne de önümüze gelen platformu kurup üstün körü bir çözüm bularak geçiştirilecek kadar basit.

Olan biteni anlamak ve karar vermek için, konuya en temelinden ve soğuk kanlılıkla yaklaşmak gerekiyor.

Kişisel Bilgiler

Kişisel bilgileriniz önemlidir ve teknoloji devlerinin sunucularında saklanır. Bilgilerin, yaşadığımız çağın “yeni petrolü” olduğunu daha önce de söyledik. Çünkü, bilgilerinizi elinde tutan bu şirketler, onları satarak para kazanır.

 Bilgilerinzin peşinde olan üç yapı mevcuttur. 

• Şirketler; Çünkü reklamları daha iyi hedefleyebilmek için kişisel verilerinizi okumak isterler.
• Siber Saldırganlar; Kimlik, şifre, banka bilgilerinizi, mahrem belgelerinizi ve ticari sırlarınızı ele geçirerek, paranızı çalmak, şirket sırlarınızı satmak ve tehdit etmek isterler.
• Hükümetler ve Politikacılar; Düşündüğünüz, bildiğiniz, söylediğiniz her şeyi bilmek isterler. Böylece hem söylemlerini sizi manipüle etmek için kullanırlar, hem de kendileri için tehdit oluşturan kişi ve grupları ve bunların ihtimallerini saptayıp yok etmek isterler.

Burada kendinize şu soruyu sormalısınız:

Sizce bu üçlü arasından, en tehlikeli olan hangisi? Reklam vermek isteyen şirketler mi? 

Yardımcı olması adına küçük bir hatırlatma yapayım. Trump’un seçildiği  2016 ABD seçimleri ve İngiltere’nin ipini çeken Brexit oylaması sırasında Cambridge Analytica’nın Facebook ile el ele yürüttüğü çalışmanın ürünleridir. 

Daha söylenecek pek çok olay var. Bir çok ülkedeki ayaklanmalar, iç savaşlar vs. Merak edenler Social Dillema daki itirafları tekrar izleyebilirler.

Çoğu kişi, kendi verilerinin toplanmasının sadece önüne gelecek, ayakkabı veya bebek kıyafeti reklamıyla ilgili olduğunu düşünüyor. Bu elbette doğru, ancak gerçeğin neredeyse en masum parçası.

WhatsApp Ne Dedi?

Yukarıda resmi çizilen ihtirası farketmişsinizdir. Azımsanmayacak sayıdaki kişinin bu konudaki genel düşüncesi, “Verilerine ihtiyaç duyulamayacak kadar önemsiz ve küçük insanlar” olduğumuz için, yapılmak istenen de bir sakınca olmaması yönünde.

Çünkü, aslında peşinde olunan kişilerin olsa olsa “önemli, güçlü, zengin” insanlar olması gerektiği düşünülüyor. 

Burada şunları sormakta fayda var: 

Verisi toplanmaya değecek bu insanlar kimlerdir ve kaç kişi olabilir? Bu insanlar, WhatsApp veya Instagram mı kullanır? Biz bu kadar değersizsek, bu koca şirketlerin bizim verimize olan ihtirası neden kaynaklanmaktadır?

Aslında atlanan şey, bahsedilen bir avuç Güçlü İnsan’ın güçlü olabilmesi için, bize ait bilgilere ihtiyaçları olduğudur. 

Anlıyorum, herkesin aklında Cem Yılmaz’ın meşhur, mangal yelleyen adam esprisi var. Ancak gerçek bu kadar mizahi değil.

Zaten şimdiye kadar toplanan veri toplanmış, diğer alternatifler de topluyor; yani fark etmez

Öncelikle şunu belirtmem gerekir, eğer Facebook ve Instagram kullanıyorsanız ve kullanmaya devam etmeyi düşünüyorsanız, hiç boşuna yazıyı okumak için yorulmayın derim. Görseldeki Kırmızı hapı yutun ve devam edin.

Facebook’a verilerinizi emanet etmek kurda kuzu emanet etmek ile eşdeğer bir durum. 

Diğer alternatif iletişim platformları verinizi alsa bile işlemeleri ve bundan istedikleri gibi bir profil oluşturmaları kolay değil. Bu ölçekte bir çalışmayı en iyi yapabilen şirket, Facebook. 

“Benim çocuğuma/arkadaşıma/tesisatçıya vs. yazdığım mesajı, konuşmaları ne yapsınlar?”

Sizinle ilgili verileri, size ait bir profil çıkarmak için kullandıklarını zaten duymuşsunuzdur. Bu, (bazılarına bilim kurgu gibi gelse de) gerçek.

Yani siz kızınıza yeni aldığı ayakkabı için kızdığınızda veya x derneğinin kermesine yardım etmesi için desteklediğinizde kendi gölge profiliniz için veri yaratıyorsunuz.

Yaptığınız her hareketten, sizin nasıl yaşadığınızı, gelirinizi, kişiliğinizi, kültürünüzü, dünya görüşünüzü, hayallerinizi vs öğreniyorlar. Böylece zaten görür görmez almak isteyeceğiniz ürünlerin reklamları ekranınıza geliyor.

Sizin bir ürüne karar verirken internette arama yaptığınızı ve birilerine danıştığınızı biliyor.  Sizin bakacağınız bu yerlere de, zaten almak isteyeceğiniz ürünleri anlatan sözde bağımsız blog yazıları, yorumlar ve advertorial ekliyorlar. 

Bu durumda siz bir fare gibi sağa sola dönmeye çalışsanız da, kapana kısılmış oluyorsunuz. Sizin için yaratılan dünya, sadece sizin görmeniz gerekenleri içeriyor. 

Sadece çocuğumun/kedimin/eniştemin vs. resimleri ve videoları var, alsalar ne olacak ?

Maalesef bu konu Facebook/Instagram ve şimdi de WhatsApp için ciddi bir sorun. Ailenizin ve size özel olan verilerin sosyal medya platformlarında olması çocuklarınız için bırakabileceğiniz en kötü miras olacaktır.

Şöyle ki, resimlerinizi ve videolarınızı örneklem oluşturmak için kullanabilirler. Yani sizin konuşmanızı kendi telefonunuzda yazıya çevirip oradan metadata olarak alabilirler. 

Yakın gelecekte, çektiğiniz videolarda bulunduğunuz mekanlardan ve harcama verilerinizden, parayla ilişkinizi çözebilir ve yarın ABC bankası kredi verirken. “ Parayı kullanmak konusunda yeterli değilsiniz deyip, size kredi veremeyiz” diyebilir. 

Veya, aile içinde yada arkadaş ortamınızda çektiğiniz videolardan, sizin yaşam kültürünüze dair bir çıkarım yapıp sizi ve sosyal çevrenizi puanlaya bilirler. Bu ileride işe alımlarda önünüze bir kriter olarak gelebilir.

Sizi veya çocuğunuzu hayatını geçireceği kişiyi seçerken dahi manipüle edebilirler. Eski fotoğraflarınızdan, videolarınızdan, mesajlarınızdan, konuşmalarınızdan, alışverişlerinizden size  en uygun kişileri ekranınıza düşürebilirler.

Ne Yapmalı?

Öncelikle, WhatsApp, Facebook ve Instagram hesabınızı kapatmanızı ve daha sonra da Signal ve Telegram(bu yazılım güvenli olduğu için değil popüler olduğu için öneriyorum) yazılımlarını kurmanızı öneririm. Whatsapp guruplarından şimdiden çıkışlar başladı, siz de diğer platformları kullanmaya hemen başlamalısınız.

İlk etapta yeni yazılımların üzerine ailenizi ve arkadaşlarınızı ekleyin. Sonra küçük guruplarınızı buraya taşıyabilirsiniz.

Şubat ayına kadar diğer platformlar üzerinde olabildiğince kullanımınızı arttırın ve 1 şubat gibi Whatsapp yazılımını telefonunuzdan kaldırın ve silin.

Eski yazılar, resimler ve dosyalarınız hakkında endişeleniyorsanız, bunun için bir iki tane yazılım örneği var, bunlarla eski mesajlarınızı transfer edebilirsiniz.

Fakat burada yanlış anlaşılmasından çekindiğim bir mevzu var. Ben, Telegram yazılımını tercih etmiyorum. Sadece ülkemizde daha çok tercih edildiği ve şimdilik Facebook kadar tehdit oluşturmadığını düşündüğüm için öneriyorum.

Söylediğim gibi Telegram şuan için tehlikeli görünmüyor, fakat ilerde Microsoft veya Amazon alırsa, oradan da ayrılmak kaçınılmaz olacaktır.

Signal ise şu anda %100 güvenli tek yazılım. Kişisel verileri çalamayacaklarına, şifrelemenin noktadan noktaya olduğuna emin olabiliriz. Çünkü bağımsız ve açık kaynaklı bir platform. Tüm bunları internet signal internet sitesinden kontrol edebilirsiniz.

Türkiyede kullanılan yerel çözümler neden olmasın?

BIP’in öne çıktığını görüyoruz. Kişisel fikrim, kullanışlı ve sağlıklı bir sonuç elde edilmek isteniyorsa, en doğru stratejinin, Turkcell’in veya iyi niyetli başka bir servis sağlayıcının signal.org yazılımını fork ederek bu yazılımı açık kaynak şekilde paylaşması olacaktır.

Bunu yapacak herhangi bir operatörün yazılımını hilafsız öneririm.

Turkcell CEO’su Murat Erkan BiP yazılımı ile ilgili bir paylaşımda bulundu. Ben kendisine aynen şunları önerdim.

Murat bey çok samimi tavsiyemdir size: BiP uygulamanızı açık kaynaklı yapın ve Signal’in mesajlama platformunu entegre edin. Böylece e2ee güvenilir olur ve Signal altyapısı ile entegre %100 güvenilir/sürdürülebilir bir uygulamanız olur. Türkiye’yi değil Dünyayı hedefleyin, Telegram yazılımına rakip olun..
Bundan nasıl para kazanacağız diye düşünüyor olabilirsiniz. Turkcell markasının yıllık reklam bütçesinin Milyon dolardan fazla olduğunu düşünüyorum. Bu tip bir altyapıyı tüm dünyada çalıştırabilmek için 1 Milyon dolar yeterli olacaktır. Bu sayede biz tüm Dünya da Turkcell markasıyla birkez daha gurur duyarız.

Buradaki link üzerinden siz de bu görüşü destekleyebilirsiniz.

Sonuç

Verilerimizi toplayarak bizler için oluşturdukları profillerle istedikleri herşeyi yapabilir ve yaptırabilirler. Bu işin bir yönü. Daha güncel ve tehlikeli yönünün ise, anlık verilerimizin güç ve iktidar sahibi herkesle ücrete binaen paylaşılabilmesi ve bunun yasal olacak olması.

Eskiden, Whatsapp’da kiminle, nerede, ne konuda konuştuğunun bilgisinin paylaşılması yasaktı. Bunun için, verileriniz, söz gelimi ticari sırlarınızın peşinde olan rakiplerinizce  kullanılamıyordu. Çünkü kanıtlanması halinde verileri sağlayan şirket, çok yüklü tazminat ödemek zorunda kalıyordu.

Yeni durumda, sizin için oluşturulacak profil içinde whatsapp ile sağlamış olduğunuz en mahrem bilgileriniz de bulunacak. Yani neye kızdığınız, neyi sevdiğiniz, karar verirken nelerden etkilendiğiniz gibi bir profil çıkartarak bunu satmaları mümkün olacak.

Zamanın ruhunu iyi analiz etmeli ve köleliği, sözüm ona “internet okur yazarlığıyla” karıştırmamalıyız. 

Kaynakça:

En iyi mesajlaşma applikasyonu hangisi?

Best Secure & Encrypted Messaging Apps (And Some to Avoid) (restoreprivacy.com)

Signal’i kuran kişiler Whatsapp olayının gerisinde olanları ifşa ediyorlar

Exclusive: WhatsApp Cofounder Brian Acton Gives The Inside Story On #DeleteFacebook And Why He Left $850 Million Behind (forbes.com)

Whatsapp uçtan uca şifreleme yapıyormuş? Eminmisiniz?

No, end-to-end encryption does not prevent Facebook from accessing WhatsApp chats | by Gregorio Zanon | Medium

WahtsApp Kullanıcılarına: “Verilerinizi Paylaşın Yoksa Hesabınızı Silerim!” | Forbes

Whatsapp’i Siliyor muyuz? Peki Silersek Ne Kullanacağız ? | Türk-İnternet

Facebook, Apple’a Saldırdı Hem de ABD’de Tam Sayfa Gazete Reklami ile – Türk İnternet (turk-internet.com)

https://turk-internet.com/elon-musk-whatsapp-gizlilik-politikasi-degisikligine-karsi-signale-gecin-dedi/