Pazartesi günü, Amerikan Yüksek Mahkeme’si bazı durumlarda başka birinin bilgisayar kodunu kopyalamanın mümkün olabileceğine hükmetti.

Bu karar, Google’a Android işletim sistemi konusunda Oracle ile on yıldır süren mahkeme savaşında, galibiyet anlamına geliyor.

Yasal durum neydi?

Oracle, 2010 yılında Sun Microsystems Inc.’i satın aldığında Java teknolojisini de satın aldı.  

Ancak Google, Android işletim sisteminde nispeten küçük bir Java bilgisayar kodu kullandı (Dalvik) ve bu, yazılım uzmanlarının akıllı telefon uygulamaları geliştirmesini kolaylaştırdı.

Bunun üzerine Oracle, Google’ı Android’i geliştirmek için 11.000 satırdan fazla Java API kodunu yasadışı olarak kopyalamakla suçladı ve dava açarak milyarlarca dolar talep etti.

Google ise kendini savunurken bunun, farklı şirketlerin teknolojileri ile birlikte çalışabilir olduğundan emin olmak için veya API’leri kopyalamak için standart bir uygulama olduğunu iddia etti.

Ve sonuçta Google kazandı.

Esasen mahkeme iki soruyu yanıt aradı:

1. Oracle gibi şirketlerin API’leri telif hakkına sahip olup olamayacağı
2. Eğer öyleyse, Google’ın bunları kullanmasının telif hakkı yasasına uyup uymadığı.

Yargıçların çoğunluğu yalnızca ikinci soruyu evet olarak cevapladı.

Yargıçlar ilk soruyu açık bıraksa da, esasen mahkeme Google’ın yaptığı şeyi onayladı. Çünkü şirket, API’leri aldı ve yazılımı hepimizin yararına olabilecek yeni bir şeye dönüştürdü.

Süreç boyunca pek çok teknoloji uzmanı, hatta pek de hayranı olmayanlar bile Google’ın tarafını tuttu. Çünkü şirketler, rakiplerinin API’leri kullanmasını engeller veya aşırı fiyatlar talep ederlerse, bunun diğer şirketleri yeni ürünler icat etmekten caydırabileceğinden endişenildi.

Dolayısıyla bu karar, rakipleriyle uyumlu olmaya çalışan birçok şirkete büyük bir rahatlama getirdi

Olası yansımalar nelerdir?

Kişisel fikrim, kararın telif hakkı konusuna geniş bir bakış açısı kazandırıdığı için heyecan verici olduğu yönünde.

Zira bu aynı zamanda şu anlama geliyor:

Başkalarına ait kelimeleri veya resimleri alıntılarsanız ve kendi yaratıcılığınızı yeterince eklerseniz, onların iznini almanıza veya onlara ödeme yapmanıza gerek kalmaz.

Karikatürcülerin, binlerce insanı mağdur etmesini, çalıntı tezlerele profesör olanları, eserleri YouTube’de ve televizyonlarda gösterilen ve tek kuruş alamayan sanatçıları vs. düşününce, umarım ülkemizde de telif hakları yasası yeniden ele alınıp, mantıklı bir hale getirilir.

Ancak burada atlanmaması gereken nokta, bir şeyin telif yasası istisnası kapsamına girip girmediğini belirlemenin oldukça karmaşık ve hatta öznel olabileceğidir.

Amerikalı bazı hukukçular, telif istisnasının geçerli olup olmadığını değerlendirirken, mahkemelerin yalnızca davaya dahil olan iki tarafla ilgili teknik sorulara bakılmaması gerektiğini, kopyalamanın topluma bir fayda sağlayıp sağlamayacağı konusunda büyük düşünülmesi gerektiğini söylüyor.

Katılmakla birlikte, hala flu olan sınırların, hukuki olarak nasıl belirginleştirileceğini de zaman gösterecek.

İşte hemen cevaplanması gereken bir kaç hukuki soru: Yukarıdaki değişiklik sosyal medya şirketlerine nasıl uygulanmalı? Big Tech için antitröst yasalarının yeniden yazılması gerekiyor mu? İnternet yasası insanların ifade özgürlüğünü koruyor mu yoksa eziyor mu?

Son söz olarak söyleyebileceğim şu: Teknoloji endüstrisi gitgide bir hukuki mücadeleye dönüşüyor.

Google Wins Multibillion Dollar Copyright Fight With Oracle in Supreme Court | WSJ

Supreme Court Backs Google in Copyright Fight With Oracle | NYT