Yapay zekanın gelişimi, büyük teknoloji şirketlerinde istihdamı önemli ölçüde etkileyerek, verimliliği artırma ve yeni teknolojik sınırları hedefleme bahanesiyle işten çıkarmalara yol açtı. 

Haziran 2023’te Microsoft, “Yapay zeka dalgasını” tanımlama ve bu alanda liderlik etme stratejisinin bir parçası olarak, müşteri odaklı rollerden yaklaşık 1.000 çalışanını işten çıkardı. 

Bu hamle, yapay zeka yatırımlarına öncelik verme ve daha az kritik görülen işlevleri ikinci plana atma eğilimini gösteriyordu.

Benzer şekilde, Dropbox, Meta ve Google gibi diğer teknoloji devleri de işten çıkarmalar yaparken mühendislerini yapay zeka geliştirmeye yönlendiriyorlar. 

Bu işten çıkarmalar, genellikle yapay zeka destekli otomasyon çağında gereksiz veya daha az hayati görülen rolleri hedefliyor. 

Teknoloji yöneticileri, yapay zekanın rutin görevleri otomatikleştirerek çalışanların verimliliğini artıracağını ve dolayısıyla bazı rollerin gereksiz hale gelebileceğini öne sürüyor.

Yapay Zeka İşten Çıkarmaları Konusundaki Şüphecilik

Ancak, iş gücü uzmanları, yapay zeka benimsenmesi ile işten çıkarmalar arasındaki doğrudan ilişki konusunda şüphelerini dile getiriyorlar. 

Yapay zekanın, işten çıkarmalar için elverişli bir gerekçe olarak kullanıldığını ve diğer ekonomik veya stratejik nedenleri örtbas ettiğini savunuyorlar. 

Yani teknoloji yöneticileri, yapay zekanın verimliliği artırma potansiyelini vurgulasa da, bunun istihdam üzerindeki gerçek etkisi karmaşık ve çok yönlü.

Yapay Zekanın İş Gücü Piyasası Üzerindeki Etkisi Konusundaki Belirsizlik

Yapay zekanın iş gücü piyasasını ne ölçüde etkileyeceği konusundaki tahminler geniş ölçüde değişiyor, bazıları büyük değişiklikler öngörürken, diğerleri daha kademeli değişiklikler bekliyor. 

2023 yılında Pew tarafından yapılan bir araştırma, ABD’deki işlerin yaklaşık %20’sinin -metin yazarları ve kodlayıcılar gibi- yapay zeka otomasyonuna yüksek derecede maruz kaldığını ortaya koydu.

 Teknoloji şirketleri, hangi iş türlerinin en çok etkileneceğini aktif olarak analiz ediyor, bir araştırma 56 farklı teknoloji rolünü inceliyor.

Yapay Zeka Yeteneği İçin İşe Alım Çılgınlığı

Bu arada, hızlanan işten çıkarmaların aksine, teknoloji devleri, yapay zeka uzmanları, veri bilimciler ve araştırmacıları işe almak için agresif bir şekilde çalışıyorlar. 

Bu uzmanlar, jeneratif yapay zeka yeteneklerini geliştirmek için kritik öneme sahip. Örneğin, Apple, sohbet robotları ve görüntü üretimi gibi jeneratif yapay zeka uygulamalarına odaklanan 350’den fazla yapay zeka/makine öğrenimi rolünü doldurmayı hedefliyor. 

Bu işe alım çılgınlığı, sınırlı sayıdaki uzman yapay zeka yeteneği için yoğun bir rekabeti gözler önüne seriyor.

Microsoft’un Yapay Zeka Odağı ve İşten Çıkarmalar

Haziran 2023’te Microsoft, müşteri hizmetleri ve işe alım gibi alanlarda yaklaşık 1.000 çalışanını işten çıkararak iş gücünü %1 oranında azalttı. 

İşten çıkarmalara rağmen, Microsoft, yapay zeka araştırması, mühendisliği ve ürün geliştirme ekiplerini genişleterek yapay zeka yatırımlarını artırıyor.

Meta’nın Yapay Zeka Önceliği ve İşten Çıkarmalar

Meta/Facebook, Kasım 2022’de maliyetlerin artması ve pandemi dönemindeki aşırı işe alımlar nedeniyle yaklaşık 11.000 çalışanını (%13’lük bir oran) işten çıkardı. 

Ancak CEO Mark Zuckerberg, şirketin yapay zeka çalışmalarını, örneğin Llama 2 dil modeli gibi, önceliklendirmek için yeniden yapılandırılacağını belirtti. 

Meta’nın “yapay zeka öncelikli” bir şirket olma amacı, yapay zeka yeteneklerini aktif olarak işe alırken diğer alanlarda küçülmesiyle belirginleşiyor.

Google’ın İşten Çıkarmaları ve Yapay Zeka Hedefleri

Ocak 2023’te Google, çeşitli ürün alanlarında ve seviyelerinde yaklaşık 12.000 çalışanını (%6 oranında) işten çıkardı. 

CEO Sundar Pichai, bu kesintileri ekonomik dayanıklılık için gerekli olduğunu ve Microsoft ve OpenAI gibi rakiplerle rekabet etmek için yapay zeka alanında önde olmayı amaçladığını belirtti. 

Aynı zamanda, Google yapay zeka uzmanlarını agresif bir şekilde işe alıyor ve mevcut mühendislerini jeneratif yapay zeka projelerinde çalışmaya yönlendiriyor.

Yapay Zeka Yeteneği İçin Yoğun Rekabet

Büyük teknoloji firmaları, makine öğrenimi, veri bilimi ve yapay zeka araştırmasında uzmanlaşmış yetenekleri işe almak için bir “yapay zeka yeteneği silahlanma yarışı” içinde bulunuyorlar. 

Bu rekabet, yapay zeka rolleri için maaşları yeni zirvelere taşıdı ve kıdemli yapay zeka bilimcileri için toplam maaş paketleri 1 milyon doları aşıyor. Yüksek talebe rağmen, özellikle jeneratif yapay zeka konusunda yetenekli nitelikli yapay zeka uzmanlarının arzı sınırlı kalıyor.

Sonuç

Yapay zeka, büyük teknoloji devlerinde verimliliği artırma bahanesiyle işten çıkarmaları mümkün kılarken, aynı zamanda bu şirketler, gelişmiş jeneratif yapay zeka sistemleri ve ürünleri oluşturmak için yapay zeka yeteneklerine büyük yatırımlar yapıyor. 

Bu ikili yaklaşım, teknoloji endüstrisinde istihdam üzerindeki yapay zekanın karmaşık ve gelişen etkisini, önemli işten çıkarmalar ve uzman yapay zeka yeteneklerinin agresif bir şekilde takip edilmesiyle karakterize ediyor.