Pandemi ortaya çıktığından beri iş süreçlerinin sonsuza kadar değiştiğine ilişkin bir çok yayın yapıldı.

Bunlardan biri de Gartner’in yakın zamanda yayınladığı, “2021 İçin En İyi Stratejik Teknoloji Trendleri” Raporu.

Alışılagelmiş iş süreçlerinin, beklenenden beş ila on yıl önce ve müthiş bir hızla değiştiği bir dönemdeyiz.

Şimdilik ortalık hala toz duman. Bir çok işletme el yordamıyla “Dijitalleşmeye” çalışıyor.

Esas üzücü olan şu ki, bunların bir çoğu “Uzaktan Erişimi”, “Dijitalleşme”; Zoom ve Whats up gibi uygulamaları kullanmayı da iş yerine uzaktan erişim sanıyor.

Bu sebeple de birbiri ardına yaşanan siber güvenlik ihlallerini haber alıyoruz. Bunlardan E-Bebek, Kariyer.net ve Havelsan basına sızanlar.

Oysa durum, pek de hafife alınacak gibi değil.

Dünya, teknoloji ile ilişkisini adeta yeniden tanımlıyor. Bu anlamda öncelikle kısa ve uzun vadede hayatımızı etkileyecek olan trendler saptanmaya çalışılıyor.

Trendleri Belirleyen 3 Konu

Pandeminin daha önce görülmemiş zorlayıcı şartları bu yılın trendlerinin, önümüzdeki 5 ila 10 yıl için kuruluşlara rehberlik edecek üç tema etrafında şekillenmesine neden oldu:

1. İnsan merkezlilik: Pandemi, çok şeyi değiştirse de, tüm işlerin merkezinde çalışmak için dijitalleştirilmiş süreçlere ihtiyaç duyan insanlar var.
2. Konumdan bağımsızlık:Pandemi, çalışanların, müşterilerin ve tedarikçilerin fiziksel olarak var olduğu herhangi yerde çalışabilmeyi gerekli kıldı.
3. Esnek teslimat: Pandemi ve bunun sonucu olan ekonomik dalgalanma, bir çok kesintiye sebep oluyor.

Tüm dünyayı saran bu üç tema, aslına bakarsanız sadece iş ve teknoloji dünyasını değil, dolaylı olarak hayatın her alanını etkiliyor. Ayrıca birbirini besleyip güçlendiren bir yapıya sahipler.

Yani, “Konumdan bağımsız çalışmak” aslında hem “İnsan merkezli” olmanın, hem de “Esnek teslimat” koşullarının içinde var oluyor.

Aşağıda kısaca açıkladığım ve kuruluşlara ihtiyaçları olan esnekliği sağlayacağı tahmin edilen dokuz stratejik teknoloji trendi de birbirinden bağımsız çalışmıyor. Aksine birbirini güçlendiriyor.

İşletmeler İçin 2021 Teknoloji Trendleri

1.Davranışların İnterneti (IoB)

Burada IoB adı verilen çok yeni bir kavramla karşılaşıyoruz. Ve raporda da açıkça belirtildiği üzere, açıklanan trendler arasındaki en favori olan olarak gösteriliyor.

Davranışları yönlendirmek için verilerin toplanması ve kullanılması “Davranış İnterneti (IoB)” olarak adlandırılıyor.

Örneğin, bir iş yerinde, çalışanların Covid19 kuralları gereği ellerini düzenli yıkayıp yıkamadıkları, maske kullanımları ve sosyal mesafeye uyup uymadıklarını sağtamak için RFID etiketleri kullanıldı.

Uymayanları uyarmak için de bilgisayardan uyarı mesajları gönderildi.

Daha sonra bu davranışsal veriler, insanların “işte nasıl davrandığını” anlamak için analiz edildi.

Başka bir örnekte, ticari taksilerde, sürücü davranışı izlenip (ani manevra, fren, dönüşler vs) daha sonra bu veriler sürücü performansı ve güvenliğini arttırmak için kullanıldı.

IoB, aşağıdakiler de dahil olmak üzere birçok kaynaktan veri toplayabilir, birleştirebilir ve işleyebilir:

Ticari müşteri verileri; kamu sektörü ve devlet kurumları tarafından işlenen vatandaş verileri; sosyal medya; yüz tanımanın kamuya açık dağıtımları; ve konum takibi.

“IoB, bireysel kullanımların hedeflerine ve sonuçlarına bağlı olarak etik ve toplumsal çıkarımlara sahiptir.” Ancak, ülkeden ülkeye, hatta şehirden şehire değişen gizlilik yasaları bunun benimsenmesini zorlaştıracaktır.

2.Toplam Deneyim

Bu trendin amacı, çalışanlara, müşterilere ve kullanıcılara kadar tüm bu parçaların kesiştiği genel deneyimi iyileştirmektir.

Örneğin, bir telekomünikasyon şirketi, güvenliği ve memnuniyeti artırmak için tüm müşteri deneyimini dönüştürmüş.

İlk olarak, mevcut bir uygulama aracılığıyla bir randevu sistemi kurup, müşterilerini öyle kabul etmeye başlamış.

Randevuları için mağazanın 75 metre yakınına gelen müşteriler, cep telefonlarına randevu sürecinde onlara rehberlik edecek bir bildirim ve güvenli bir şekilde mağazaya girebilmeleri için ne kadar zaman geçmesi gerektiğini bildiren bir uyarı mesajı alıyorlarmış.

Şirket ayrıca, hizmetini daha fazla dijital kiosk içerecek şekilde ayarlamış. Böylece çalışanlar, donanıma fiziksel olarak dokunmak zorunda kalmadan, müşterilerin cihazlarına birlikte göz atmak için kendi tabletlerini kullanabiliyorlarmış.

Sonuç, müşteriler ve çalışanlar için daha güvenli, daha sorunsuz ve entegre bir genel deneyim.

3.Gizliliği Arttıran Bilgi İşlem

Gizliliği artıran bilgi işlem, verileri kullanılırken koruyan üç teknolojiye sahiptir:

1.Hassas verilerin işlenebileceği veya analiz edilebileceği güvenilir bir ortam sağlar.
2.Merkezi olmayan bir şekilde işleme ve analitiği gerçekleştirir.
3. işlemeden veya analizden önce verileri ve algoritmaları şifreler.

Bu eğilim, kuruluşların rakiplerle gizlilikten ödün vermeden güvenli bir şekilde işbirliği yapmasını sağlar.

4.Dağıtılmış Bulut

Dağıtılmış bulut, bulut hizmetlerinin farklı fiziksel konumlara dağıtılmasıdır.

Ancak operasyon, yönetişim ve evrim, genel bulut sağlayıcısının sorumluluğunda olmaya devam etmektedir.

Dağıtılmış bulut:

1.Gecikme sorununu ortadan kaldırır.
2.Veri maliyetlerini azaltır ve verilerin belirli bir coğrafi alanda kalması gerektiğini belirleyen yasalara uyum sağlamaya yardımcı olur.
3.Bu aynı zamanda kuruluşların hala genel buluttan yararlanmasına ve maliyetli ve karmaşık olabilen kendi özel bulutlarını yönetmesine gerek kalmaz.

Dağıtılmış bulut, bulutun geleceğidir.

5.Her Yerde Operasyon

Her yerde operasyon modeli, geleceğin iş modeli olarak hayati önem taşıyor.

Özünde, bu işletim modeli, müşterilerin, işverenlerin ve iş ortaklarının fiziksel olarak uzak ortamlarda faaliyet gösterdiği her yerden işletmeye erişmesine, ürünlerin teslim edilmesine ve etkinleştirilmesine olanak tanımasıdır.

Pandemi sürecinde insanlar, uzaktan da çalışılabilineceğini gördüler. Kişisel fikrim, uzaktan erişim ve dijitalizasyonun en uygun hale getirilmesi ile birlikte, pandemi ortadan kalksa bile uzaktan çalışmanın talep edileceği yönünde.

6.Siber Güvenlik Ağı

Siber güvenlik ağı, ölçeklenebilir, esnek ve güvenilir siber güvenlik kontrolüne yönelik dağıtılmış bir mimari yaklaşımdır.

Güvenlikle ilgili yazdığımız şu ve şu makalelerimizde de isabetle tespit ettiğimiz gibi, bu teknoloji güvenlik konusunun bir kişinin veya bir organizasyonun (departman, şirket vs) kimliği etrafında tanımlanmasına izin verir.

Güvenlik politikasının düzenlemesini merkezileştirir, ancak politikanın uygulamasını dağıtarak daha modüler, duyarlı bir güvenlik yaklaşımı sağlar.

7.Akıllı, Birleştirilebilir İşletme

Akıllı, birleştirilebilir bir işletme, mevcut duruma göre kendini yeniden düzenleyebilir. Kuruluşlar, dijital iş stratejilerini geliştirdikçe, daha çevik olmak mecburiyetindeler.

Dolayısıyla, bilgiye daha iyi erişim sağlanmalı, bu bilgiyi daha iyi içgörüyle değerlendirmeli ve hızlı bir şekilde yanıt verebilmeliler.

Bunu yaparken de doğal olarak, süreçleri tıkayan departmanlar, geçersiz politikalar vs. ivedilikle evrilmelidir.

8.Yapay Zeka Mühendisliği

Yapay zeka mühendisliği, yapay zekayı bir dizi özel ve izole projeden çok, DevOps sürecinin bir parçası haline getirir.

Bu mühendislikte yapılması gereken şey, birden fazla AI tekniğinin kombinasyonun, operasyonel hale getirilmesidir.

Bunun için elbette çeşitli disiplinler bir arada çalışmalıdır.

Yapay zeka mühendisliği, güven, şeffaflık, etik, adalet, yorumlanabilirlik ve uyumluluk sorunları ile başa çıkmak için ortaya çıkmaktadır.

9.Hiperotomasyon

Hiperotomasyon, iş süreçleri modernize edilmemiş kuruluşların, üstteki değerleri yakalamak adına, çok yüksek maliyetlerle, otomatikleştirilebilecek her şeyi otomatikleştirmesidir.

Birçok kuruluş, yalın, optimize edilmiş, bağlantılı, temiz veya açık olmayan teknolojilerden oluşan bir “yama çalışması” ile desteklenmektedir.

Önümüzdeki on yılın ne göstereceğini göreceğiz. Ancak kesin olan şu ki: Verimlilik, etkinlik ve çevikliğe odaklanamayan kuruluşlar geride kalacağı oldukça açık görünüyor.