Geçtiğimiz haftaki yayınımızda, özellikle Covid sonrasında elektrikli araçlara artan ilgiden ve on onbeş sene içinde fosil yakıtla çalışan arabaların neslinin tükenmesinin beklendiğinden bahsetmiştik. 

Otomobil endüstrisinin yalnızca önümüzdeki iki yıl içinde yaklaşık 250 yeni elektrikli araç geliştirmesi bekleniyor.

Elektrikli araçlar, 2025’e kadar küresel araç satışlarının yüzde 10’undan fazlasını ve 2030’a kadar küresel araç satışlarının yüzde 30’unu oluşturacak. 

Bu bir mobilite devrimi! Hemen vurgulayayım:

Çoğu çevre uzmanı, elektrikli araçlara geçmenin, özellikle yenilenebilir kaynaklardan daha fazla enerji üretmenin, küresel ısınmanın etkilerini yavaşlatmada büyük bir fark yaratabileceğini söylüyor .

Bunu da göz önüne alınca, elektrikli araçların artan popüleritesini anlamak pek de zor değil.

Gelecekte gezegenimize daha az zarar veren, verimli ve keyifli bir ulaşım metodu hayal etmek harika. 

Ama şimdi biraz gerçeklerden bahsedelim: Devrimler söylendiği kadar kolay gerçekleşmez.

Söz konusu sektörle ilgili, aşılması güç denebilecek iki sorun var:

1. Arabalar ne zaman daha uzun pil ömrüne ve daha fazla şarj seçeneğine sahip olacak? 
2. Eski elektrikli otomobil aküleri bir tehlike oluşturacak mı?

Eksik Şarj İstasyonu Altyapısı

Analistlere göre şarj etme zorluğuna neden olan, alt yapı eksikliği analistlere göregelecek yıllarda oldukça gündemi meşgul edecek.

Eğer şarj etme istasyonları yeteri kadar erişilebilir ve kullanışlı değilse, uzak menzillere seyahat nasıl sağlanacak?

Bununla ilgili Ar-Ge çalışmaları hızla devam ediyor. Bildiğim kadarıyla sadece iki model(Chevrolet ve Tesla) 200 mile kadar tek şarjla gidebiliyor.

Bu, eğer şehirler arası seyahat edeceksiniz, şu anki durumda yolda kalacağınızı gösteriyor.

Bu sebeple, EVGo gibi bazı şirketler şu anda hızlı şarj cihazı üretiyor ve ürünleri, genellikle 20 ila 30 dakika içinde yaklaşık 100 mil menzil ekleyebiliyor. 

Bu, bir benzin istasyonunda yakıt ikmali yapmaktan daha yavaş, ancak bir şehirler arası yolculuğa çıkmayı daha kolay hale getirebilir. Durumu iyileştirmek üzere çalışmalar sürüyor.

Pil geliştiricilerinin Ar-Ge departmanları  şarj sürelerini kısaltmak için çalışırken, otomobil üreticileri de sürekli olarak “menzili” uzatmaya çalışıyor.

Ayrıca, Avrupa ve ABD’de birçok yerel yönetim ve elektrik kuruluşu da, genel şarj cihazlarından ağlar kurmaya çalışıyor.

Ancak belirtmeliyim ki bu çok büyük bir girişim ve Berlin dahil, birçok şehir oldukça geride. 

Yumurta mı Tavuktan Çıkar? Tavuk mu Yumurtadan?

Aslına bakarsanız, son zamanlardaki analitik beklentileri hesaba katmazsak, gerçek hayatta insanlar hala elektrikli araç almaktan çekiniyor.

Sebebini düşününce aklıma ister istemez şu meşhur ikilem geliyor: Tavuk mu yumurtadan çıkar? Yumurta mı tavuktan? 

Çünkü, şirketler yeterli miktarda elektrikli araç satıp, kar edene kadar şarj cihazlarına yatırım yapmak konusunda isteksiz davranıyor.

Ancak müşteriler de daha iyi şarj seçenekleri olmadan elektrikli bir araç satın almaktan çekiniyor.

Ayrıca, kamu hizmetlerinin daha fazla elektrik talebini karşılamak için şebeke kapasitelerini yükseltmeleri de zaman alabilir .

Kısa vadede bu zorluklar, muhtemelen elektrikli arabaların daha popüler hale gelmesini engellemeyecek.

Çünkü pil fiyatları düşüyor ve her gün daha fazla hükümet elektrikli araçların önemini kavrıyor.

Elektirkli araçların eski aküleri ne olacak?

Akıllı telefonlara ve diğer cihazlara güç sağlayan lityum iyon piller, çevre ve güvenlik açısından tehlikelidir ve elektrikli arabalarda gerçekten büyük lityum iyon piller bulunur. 

Bu pillerin er yada geç eskiyince, oraya buraya öylece bırakılması olasılığı düşünülünce, oldukça büyük bir felaket gibi görünüyor.

Ancak görünen o ki, kullanılmış araba pilleri E Bay’da alıcı buluyor. Zira, kullanılan Tesla araba pillerinin yüzlerce veya binlerce dolara gittiği eBay listeleri mevcut.

Bir miktar ömrü kalan bu araçların pilleri, jeneratör olarak ve enerji depolamak için kullanılıyor. 

Ve dünyanın en büyük otomobil pazarı olan Çin’de, araç aküleri için geri dönüşüm altyapısına büyük yatırımlar yapıldı.

Piller hala sorun, ancak ileride bunlarla ilgili daha düzgün geri dönüşüm yöntemleri bulunabileceğine inanıyorum.

İki Yeni Makale

 Hedefler ve anahtar sonuçların çevik hareket etmeyi, odaklanmayı ve başarılı sonuçlar elde etmeyi kolaylaştırdığı, başkaları tarafından da dile getirildikçe OKR çerçevesine olan merak artıyor.

Ancak her şeyde olduğu gibi bu konuda da doğru bilgiyi araştırırken mutlaka sorgulayıcı davranmakta fayda var. Zira yayınlanan bir çok yazı (kaliteli olanları tenzih ederim) yanıltıcı içerik barındırıyor.

Açık Kaynak Fikirlerde de bu hafta  OKR çerçevesi ile ilgili iki yeni makalemiz yayınlandı: “OKR Hedeflerinizi Test Edin” ve “Anahtar Sonuçlar Nasıl Belirlenir?”

Keyifli Okumalar.

OKR Hedeflerinizi Test Edin | Açık Kaynak Fikirler

Anahtar Sonuçlar Nasıl Belirlenir?| Açık Kaynak Fikirler

Gündem ve Yorum:

Hükümetlerin Sosyal Medya Hesapları Üzerindeki Talepleri

Bu, dijital hayatımızın kaçınılmaz konularından biri olacak:

Hemen hemen her ülkede hükümet yetkilileri, geleceğimizi şekillendiren teknoloji üzerinde daha fazla kontrol sağlayıp sağlamayacaklarını ve teknoloji şirketlerini nasıl yönlendireceklerini üzerine çalışıyorlar.

Dünya genelinde bir çok hükümet ve yerel yönetim vergiler , yeni çalışma biçimleri , dijital mahremiyet , kurumsal gücün yeni uygulamaları ve ifade özgürlüğünün sınırları üzerinde, teknoloji firmalarını sıkıştırmaya çalışıyor. 

Söz gelimi en son Twitter ve Hindistan arasında yaşananlar: 

Hindistan’da çiftçilerin yeni tarım yasalarına karşı devam eden protestoları sürüyor.

Hindistan hükümeti, yıkıcılığa veya kamu düzenine yönelik tehditlere karşı yasalarını gerekçe göstererek, Twitter’dan şiddeti teşvik ettiğini veya yanlış bilgi yaydığını söylediği 1.100’den fazla hesabı silmesini veya gizlemesini talep etti.

Twitter , Hindistan’ın bazı emirlerini yerine getirdi . Ancak, gazetecilerin, aktivistlerin ve  “hükümeti eleştirme haklarını uygun şekilde kullandığını” söylediği diğer kişilerin hesaplarını kaldırmayı reddetti.

Başbakan Narendra Modi hükümeti, Twitter’ın kanunları çiğnediğini; Twitter, Hindistan’ın kendi yasalarını çiğnediğini söylüyor.

İnternet şirketleri ile hükümetler arasında, gönderilerin bir ülkenin yasalarını ihlal edip etmediği konusunda anlaşmazlıklarına bir süredir sıkça rastlanıyor.

Ancak Hindistan olayında soru işaretlerinin artmasına neden olan şey, anlaşmazlığın ne kadar kamuya açık olduğu ve Hindistan’ın Twitter çalışanlarını hapse atmakla tehdit etmiş olması.

Kişisel olarak, Twitter’ın Hindistan’da alacağı kararlar ve bunların nasıl yankılanacağı küresel söylemin kurallarını ve birkaş teknoloji şirketi için sonuçları belirleyecek. 

Twitter, seçilmiş bir hükümete alenen meydan okuyor.

Ancak gözden kaçırılmaması gereken nokta:

Kaldırma emrinin bir mahkemeden değil , bir hükümet bakanlığından gelmesi.

Twitter, Hindistan’ın hesapları bloke etme veya gönderileri kaldırma taleplerinin olağan hukuk kurallarından geçmediğini söylüyor.

Bu oldukça hassas ve kanımca ileride Türkiye’nin de karşı karşıya kalacağını düşündüğüm bir konu.

Zira, Twitter’ın Türkiye’deki yetkililer tarafından bu tür taleplere ne sıklıkla yanıt verdiğine ilişkin raporu oldukça yüksek rakamlardan bahsediyor.

Bir an önce hükümetlerin, hatta daha iyisi küresel ölçekte tüm ülkelerin, teknoloji firmaları ile bir araya gelip, dijital hizmetler yasasını oluşturulmaları gerekli.

Twitter Yasaklama Talebi Raporu (Türkiye) | Twitter

Başka Şeyler

Doğan Cüceloğlu

Kendisine Allah’tan rahmet, sevenlerine baş sağlığı diliyorum.

Bu hafta Doğan Cüceloğlu’nun You Yube Kanalı’nı izlemenizi ve kitaplarına göz atmanızı öneriyorum.

Doğan Cüceloğlu YouTube Kanalı | You Tube

Doğan Cüceloğlu Kitaplığı | Remzi Kitabevi

Chick Corea

Büyük caz piyanisti  Chick Corea da aramızdan zamansız ayrılarak sevenlerini üzüntüye boğdu. Bunlardan birisi de benim.

Kendisinin şahane performanslarından birisinin linkini aşağıya bırakıyorum:

Chick Corea: Vigilette | JAZZ NIGHT IN AMERICA | You Tube

Bu haftalık bu kadar. Bize iletmek istediğiniz fikir ve yorumlarınız varsa duymayı çok isteriz. Bunun için, bu maili cevaplayarak bize yazabilirsiniz.

Telegram’daki iletişim platformumuza gelmeyi unutmayın. Ve eğer yayınımız hoşunuza gittiyse, bu bülteni lütfen arkadaşlarınıza da önerin.

Çünkü tarafsız yorum, herkesin hakkı.

Görüşmek üzere

Şenol