Belki çalıştığınız kurumun yöneticileri veya belki de bireysel olarak siz,  OKR çerçevesinin   başarılı olmayı kolaylaştırdığını son zamanlarda sıkça duyuyorsunuz.

Bu nedenle de bir süredir OKR ile ilgili bulabildiğiniz tüm yayınları okumaya çalışıyorsunuz. 

Aşağı yukarı bir fikriniz oluştu gibi, ancak mesela “OKR hedefleri nasıl belirlenir?” sorusuna net bir yanıtınız yok. Çünkü, şimdiye kadar hiç uygulamayı denemediniz.

İnsanların hayatlarında yapacakları bir yeniliğin eşiğindeyken, genellikle “Başlamadan önce herşeyi öğrenmeliyim” ataletine kolaylıkla sığındığını hatırlatarak, size şimdi bir  OKR hedef belirleme egzersizi yapmayı öneriyorum.

Ancak başlamadan önce, hatırlatmam gereken önemli bir konu var: 

Üzerinde çalışarak, uzun uzun düşünerek hazırladığınız OKR’ler, bazen işe yaramayabilir. Bu normal ve zaman zaman olması gereken bir durumdur.  

Böyle olduğunda, onların yeniden yazılması veya ortadan kaldırılması gerekir.

Evet, herşeye yeniden başlamak biraz göz korkutucu olabilir. Fakat bu, devam eden bir sürecin parçasıdır. OKR’nin esnekliği biraz da buna dayanır.

Hazırsanız, başlayalım…

Beyin fırtınası yaparken hangisi sizi daha rahat hissetiriyorsa o araçla çalışın. Bir Google docs veya Word belgesi açın, yada boş bir defter ve kalem alın.

Okuduklarınızı uygulama zamanı.

1. En Üst Düzey Hedefinizi Belirleyin

Hayatımız boyunca koyduğumuz her hedef, biz farkında olsak da olmasak da içselleştirdiğimiz bir misyondan gelir.

Ve hayatın doğal akışı içinde çoğu zaman şimdi yapmaya çalıştığımız gibi bilinçli olarak belirlenmez. 

Bu bazen “Aileyi tüm kötülüklerden korumak”, bazen “Zengin Olmak”, bazen “Güçlü olmak”, bazen “İnsanlara yardım etmek”, bazen “Anneyi yada Babayı mutlu etmek”, bazen “ Umut vermek” gibi şeyler olabilir.  

Dolayısıyla “Ailesini tüm kötülüklerden koruma” misyonu olan bir babanın en büyük hedefi, “çocuklarının tüm sorunlarını çözmeye çalışmak” olabilir.

Veya “Güçlü olmak” misyonuna sahip birisi, “Hep yönetici olarak kalmayı” hedefleyebilir.

Ya da ebeveynlerini mutlu etmeyi kendine misyon belleyen bir kişi, “sadece ailesinin onaylayacağı bir işe girmeyi” hedefleyebilir.

Söylediğimiz gibi hedeflerimiz her zaman  “misyondan” gelir ve ilham alır.

Misyon ve Hedef Nedir?

Yukarıdaki hayata dair örneklerin, illa ki doğru ya da sağlıklı olduğunu iddia etmiyorum. Amacım sadece misyon ve ona bağlı hedeflerin nasıl bağlantıda olduğunu göstermek.

Öyleyse OKR çerçevesi içinde, iş ya da başarmaya çalıştığımız konu için Misyon nedir?

Misyon, genellikle ister tek kişilik, ister binlerce kişilik olsun bir organizasyonda herkesin başarmak için birlikte çalıştığı büyük, motive eden, hayali kurulan, bulutların üzerinde duran istektir. 

Ve Hedefler de:

Misyona ulaşmak için yapılması gereken en önemli görevlerdir.

Hedefler, takımınız veya sizin için bir sonraki döngüye geçebilmek için atlamanız gereken basamaklardır ve motivasyon sağlarlar. 

Bu alıştırmada, “en üst düzey hedefinizi” belirlemeye çalışacaksınız.

Kafanızda misyonunuzla ilgili kesin bir çizgi ya da cümle henüz oluşmamışsa bile, en üst düzeydeki hedefiniz sizi onunla bağlantıya geçirecektir.

Bu yüzden, bir dakikanızı ayırın ve

Sizin veya takımınızın, yapılması pek de kolay olmayan ancak başarılması halinde sizi ileriye taşıyacak, seviye atlatacak veya kartların yeniden dağıtılmasına sebep olacak en büyük hamleyi düşünün.

Bu, genellikle atabileceğiniz ilk, en büyük adım ve en üst düzey hedefinizdir.

Mesela bir ayakkabı şirketini düşünün. Misyonlarını biliyorlar : Daha iyi, çevre dostu ayakkabılar üretmek.

Oraya ulaşmak için, belirledikleri üst düzey hedefleri ise, sektörlerinde “En düşük karbon ayak izine sahip olmak”.

YAPILMASI GEREKENLER: Size rehberlik etmesi için en üst düzey hedefinizi belirleyin.

2.Önceliklerinizi Sıralayın

En üst düzey hedefinizi belirlediniz. Şimdi onu gerçekleştirebilmek için biraz daha beyin fırtınası yapmaya ihtiyacınız var.

Artık atılması gereken olası adımların (stratejik hedefler) bir listesini oluşturmak gerekiyor. 

Öncelikle önümüzdeki 30-90 gün boyunca “Gerçekleşmesi gereken en acil konulara” odaklanın. Bunun için kendinize şu soruları sormalısınız: 

• Yapmanız gereken en önemli şeyler nelerdir?
• Yapmaya veya değiştirmeye başlamak için neye ihtiyacınız var?
• Başarı neye benziyor?

Yukarıdaki ayakkabı firması örneğinden gidecek olursak, “En düşük karbon ayak izine sahip olmak” hedefine ulaşmak için 

90 Gün sonunda elde edilecek başarı, “Yeni sezon için sıfır atıkla, geri dönüşüm ürünlerinden elde edilmiş şık ayakkabılar üretmek.” olarak tanımlanabilir.

Buna göre stratejik hedefler örneğin: 

1. Gelecek sezonun ürünlerini, %100 geri dönüşüm malzemesinden üretmek.
2. Üretim tesisini “sıfır atık” bırakacak hale getirmek.
3. Üretim hattındaki su tüketimini, dünya çevre standartlarına göre  en düşük düzeye indirmek.

olarak saptanabilir.

YAPILACAKLAR: Yukarıdaki soruları kullanarak olası stratejik hedeflerin bir listesi için beyin fırtınası yapın. Eğer beşten fazla yazarsanız, şimdilik en önemli olan üçünü dikkate alın.

3. Kontrol Edin

Artık kağıt üzerinde bazı hedeflerimiz olduğuna göre, mümkün olan en iyi konumda başladığımızdan emin olmak için bunları birkaç kontrolden geçirmelisiniz.

Bunun için aşağıdaki ifadelerin, yazdığınız tüm hedefler için  uygun olup olmadığını kontrol edin. Böylece iyi olup olmadıklarını anlayabilirsiniz.

Belirlediğim hedef, şu anda bulunduğumuz yerden anlamlı bir değişimi anlatıyor. Ekip için “her zaman yaptıkları işin” ötesinde bri görev tanımlıyor. 

Unutmayın: Bir Hedef, gerçek büyümeyi tamamen gerçekçi olmadan tanımlayacak kadar cüretkar olmalıdır.

Belirlediğim hedef, ekibe ilham verecek kısa ve basit bir dil kullanıyor.

Bunun için bazı kelimeleri atmayı ve cümleyi en önemli kısımlarına indirgemeyi deneyin. Her zaman en iyi hedefler, kısa ve ilham verici olanlardır.

YAPILACAKLAR: Hedeflerinizi yukarıdaki kıstaslara göre kontrol edin. Testi geçemiyorlarsa yeniden düzenleyin. 

Ayrıca geri bildirim için her zaman hedeflerinizi başkalarıyla paylaşmanızı öneririm. Bunları bir meslektaşınızla veya yöneticiniz ile konuşabilirsiniz. 

Daha fazla ilham mı arıyorsunuz? Gelecek makalemiz de bu konuya devam edeceğiz. 

Kaynakça:

Planning in an Agile Organisation|McKinsey

Inspiring Exceptional Performance through OKRs | Forbes

OKR Nedir? | Açık Kaynak Fikirler

OKR Nasıl Kullanılmalı? | Açık Kaynak Fikirler